Er bestaan twee hoofdvormen van het papiaments, die vooral in spelling van elkaar verschillen. Papiamento en papiamentu.
Het papiamento wordt gesproken op Aruba en heeft een etymologisch georiënteerde spelling. In de schrijfwijze van een woord wordt rekening gehouden met historische ontwikkelingen (zie onder). Kortgezegd; de schrijfwijze van vroeger heeft invloed op de spelling van nu.
Papiamentu wordt gesproken op Curaçao en Bonaire, en het wordt fonetisch gespeld. In de schrijfwijze wordt rekening gehouden met de klanken van de letters, het woord wordt geschreven zoals het klinkt. Op Bonaire is de spelling vastgelegd in de "Eilandsverordening spelling Papiamentu".
"Papiamento" of "papiamentu" betekent gewoon: "gepraat". "Papia" is "spreken, praten"; als men aan een werkwoord de uitgang "mento" of "mentu" hecht wordt het een zelfstandig naamwoord.
Betekenis etymologisch (bron: Wikipedia)
In de schrijfwijze van een woord wordt rekening gehouden met historische ontwikkelingen.
In hij / zei horen we tweemaal dezelfde ei-klank. Vroeger verschilden deze klanken echter. Een ij klonk ongeveer als een /ie/ zoals nu nog in zei-d-ie of kiekeboe, en in bepaalde dialecten. Een ei klonk ongeveer als een /ee/ of een /è/. Dit historische verschil is in de spelling bewaard gebleven. Volgens het beginsel van etymologie schrijft men ook rouw(advertentie) en rauw(kost); vroeger verschilden deze woorden in uitspraak. Toepassing van dit beginsel zorgt – vanuit hedendaags standpunt bezien – voor tal van afwijkingen van de eerder genoemde beginselen, bijvoorbeeld de b in ambt, de h in thans, de w in erwt en de spelling van /s/ als sch in het achtervoegsel isch: medisch, enz
